Hij loopt moeizaam de deur door en gaat zachtjes kreunend zitten in de stoel tegenover me. Je kan aan zijn houding zien dat het leven hem zwaar valt, dat het bestaan hem naar beneden trekt. Zo weet hij meer over schoenen te vertellen dan over ogen, bijvoorbeeld. Zijn schouders hangen net als zijn mondhoeken naar tegenzin. Vandaag komt hij voor de relatie met zijn moeder, hij heeft haar al 6 maanden niet meer gesproken, ‘Eigenlijk,’ zegt hij met een vertwijfelde blik in zijn ogen. We onderzoeken van alles, hij weet nog veel van zijn vroeger, maar niet van haar. Zijn huiswerk wordt deze keer dat hij eerst eens naar oom H. gaat, de twee jaar jongere broer van zijn moeder. Een goed gesprek met hem over zijn huis van herkomst zal vast en zeker een ander licht werpen op de relatie met zijn moeder. Pas daarna kunnen we een poging doen de pijnlijke pleister van die relatie los te trekken.
Ik noem hem Pleisterman. Hij is een meester in het plakken van en verstoppen van pleisters en verwondingen. Na elke losgetrokken pleister komt er een nieuwe. De pleister van zijn spreekangst was de eerste. Die van zijn opa in de oorlog de lastigste totnutoe. Ook die van zijn oma, die haar twee dochters zo ongelijk behandeld en opgevoed heeft, is een pijnlijke. Vooral omdat daaronder nog vele pleistertjes zitten die het contact met zijn moeder zo ingewikkeld maken. En dan heb ik het nog niet over de pleisters op de verwondingen uit zijn relatie met zijn huidige partner, die bijna dichtgeplakt zit. Of wat te denken van de pleisters tussen hem en zijn twee opstandige puberzonen. Sommige pleisters trekken we zo ‘Ratsj’ in één keer los, anderen gaan stuk of blijken een volop etterende wond te verbergen. Dan is er meer nodig dan tijd alleen.
Toch blijft hij komen, week na week en we blijven pulken aan al die plakkerige plekken. Veel pleisters gaan gelukkig steeds losser zitten en de wonden eronder genezen ook beter door alle rust en aandacht die hij eraan schenkt. Het wordt luchtiger tussen ons. Langzaam maar zeker komt onder deze grote, depressieve Pleisterman een lieve, kleine jongen tevoorschijn die voor mijn ogen opgroeit tot een gezonde volwassen man die graag in het licht staat.
‘Natuurlijk blijven de littekens en de fantoompijnen de rest van je leven aanwezig,’ zeg ik hem in ons laatste gesprek. ‘Maar vertrouw op het zelfherstellend vermogen van je lichaam en je geest. Jouw gezonde deel heeft nu het stuur weer in handen en wijst je de weg. Laat het een mooie weg worden met hier en daar een stevige hobbel of een plas in een diepe kuil. Hobbels verruimen het uitzicht en in plassen kun je zo heerlijk stampen.’
Ido, 5 december 2023
